Behoud van eigenheid en autonomie

De kennisbank biedt een keur aan kennis en informatie over vragen en thema’s die burgercollectieven bezighouden. Wetenschappelijke publicaties zijn als belangrijkste bron gebruikt. Wetenschappers en andere betrokkenen vullen de kennisbank doorlopend aan. Je kunt op verschillende manieren zoeken: via een filter in de rechterkolom, via tags uit het dropdown-menu of door vrij te zoeken op tekst. Bladeren mag natuurlijk ook.

Hoe behoud je als burgercollectief je eigenheid en autonomie. Veel burgercollectieven krijgen vroeg of laat te maken met deze vraag. Dat is gebleken tijdens de Nacht van CollectieveKracht op 16 september 2022.

Organisatie en bestuur

Besluitvorming
Ontwikkelingsfase
Strategie

Overig

Veerkracht

Producten en diensten

Doel

Burgercollectieven onderscheiden zich door hun specifieke vorm van governance met als kern zelfbestuur. De leden stellen samen de regels op over besluitvorming en het gebruik en beheer van de middelen. Dat leidt geregeld tot wrijvingen met andere partijen zoals overheden en financiers die volgens andere logica's werken.  

Het willen vasthouden aan eigenheid en autonomie gaat gepaard met grofweg twee typen uitdagingen. De eerste betreft de specifieke vorm van governance, de tweede gaat over het vasthouden van principes en uitgangspunten. Zo vertelde Jacques Giesbertz (Burgers en Heerlen Noord) over hun zoektocht naar een passende vorm van governance met als uitgangspunt dat de bewoners van de wijk aan het roer (blijven) staan en de ruimte hebben om zelf keuzes te maken qua aanpak en activiteiten. Dit geeft wrijving met de gemeente en een Rijksprogramma op het gebied van veilige leefomgeving, omdat die geneigd zijn om te werken vanuit een top-down benadering. 

De zogenaamde hybride organisatievormen – wijkcoöperatie of wijkbedrijf; sociale coöperatie of sociale onderneming – staan in hun ontwikkelingsproces voortdurend onder druk om niet van de wijs te raken omdat externe partijen (overheden, financiers) de gekozen organisatievorm niet (voldoende) herkennen. Soms leidt dat tot aanpassingen in positieve zin zoals bij de WIJkcoop010 van Jan Lemmers dat zich mede op voorstel van de gemeente Rotterdam als wijkbedrijf manifesteert en daarmee een periode van onzekerheid over haar reden van bestaan kon afsluiten. 

Behoud van eigenheid en autonomie is bijna altijd een issue bij externe financiering. Financiers oefenen via hun voorwaarden vaak (onbedoeld) druk uit op burgercollectieven om aanpassingen in governance of werkwijzen door te voeren. Zorgcoöperatie Anna Zorgt heeft zich hiertegen succesvol geweerd door strak vast te houden aan haar kernwaarden.

 

Cookie-instellingen